Kiedy po raz pierwszy zobaczysz przemieszczające się w polu widzenia punkciki lub tzw. męty możesz się zaniepokoić, a nawet przestraszyć.
Co powinno mnie zaniepokoić? Zobaczmy!
Męty są najczęściej naturalnym zjawiskiem, choć niektóre z nich mogą wskazywać na współistniejące problemy, o których powinieneś porozmawiać ze specjalistą.
Co powinieneś wiedzieć na temat mętów i jak postępować.
Czym są męty w oku i dlaczego tam są?
Męty to niewielkie, nieregularne kształty poruszające się powoli w polu widzenia. Męty często przybierają postać:
- Drobnych ciemnych plamek lub punkcików
- Pasm nitek lub włókienek
- Fragmentów pajęczyn
Męty w oku to nie złudzenie optyczne. To drobne resztki organiczne zawieszone w ciele szklistym - galaretowatej substancji wypełniającej gałkę oczną, której nadaje kształt. Czasem te poruszające się męty rzucają cień na siatkówkę. To właśnie to, co widzisz.
Co powoduje powstawanie mętów?
Najczęściej ich przyczyną są związane z wiekiem zmiany, które zachodzą w ciele szklistym. W miarę starzenia się narządu wzroku dochodzi do zwyrodnienia ciała szklistego: ulega ono upłynnianiu, zaczyna się zapadać i oddzielać od wnętrza gałki ocznej, podczas gdy w pozostałej części żelu ciała szklistego zaczynają się tworzyć grudki. To co widzisz to właśnie cień tych nitkowatych kształtów.
Męty mogą się również pojawić, gdy ciało szkliste oddziela się od powierzchni siatkówki. Stymulacja rogówki podczas tego procesu powoduje często pojawianie się błysków w oku. W momencie oddzielenia się ciała szklistego od tarczy nerwu wzrokowego może dojść do pojawienia się tymczasowo mętów w kształcie pierścieni.
Zdarza się, że podczas tego odwarstwiania ciało szkliste pociąga za sobą siatkówkę. Odwarstwienie siatkówki prowadzi do krwotoku do ciała szklistego, czego objawem jest pojawienie się w polu widzenia rozproszonych drobnych plamek, co wymaga natychmiastowej interwencji lekarza.
Krwawienie w oku i stany zapalne będące następstwem rozdarcia siatkówki, problemów związanych z naczyniami krwionośnymi lub innych urazów powodują z reguły pojawienie się mętów. Męty to również niewielkie drobinki białek i innej materii organicznej, które utknęły w oku podczas rozwoju narządu wzroku w okresie życia płodowego.
Kiedy należy zadzwonić do specjalisty
Męty i błyski w oku wymagają niezwłocznej pomocy specjalisty, zwłaszcza jeśli pojawią się nagle. Często są one oznaką odwarstwienia siatkówki, które może prowadzić do ślepoty.
Podczas regularnych badań wzroku należy zawsze informować specjalistę o wszystkich zmianach w widzeniu i problemach z oczami, bez względu na to, czy towarzyszą im męty. Męty widoczne są czasem jedynie podczas badania wzroku, szczególnie jeśli znajdują się blisko siatkówki.
Leczenie mętów w oku
Większość mętów nie wymaga leczenia. Choć przyzwyczajenie się do nich zabiera trochę czasu i może być frustrujące, wiele osób uczy się je ignorować w miarę upływu czasu.
Jeśli natomiast męty są tak dużych rozmiarów lub są tak liczne, że utrudnia to widzenie, specjalista może zalecić zabieg chirurgiczny lub laserowy w celu ich usunięcia.
Leczenie laserowe mętów w oku
Leczenie laserowe polega na rozbiciu laserem resztek materii znajdujących się w ciele szklistym na drobniejsze i mniej widoczne cząstki.
Laserowe leczenie mętów jest nadal terapią eksperymentalną, która nie jest powszechnie stosowana. Choć u niektórych osób terapia laserowa przynosi poprawę, inni nie zauważają żadnej lub znacznej różnicy, natomiast nieprawidłowo skierowany laser może uszkodzić siatkówkę.
Chirurgiczny zabieg usunięcia mętów w oku
Witrektomia to zabieg operacyjny podczas którego lekarz usuwa ciało szkliste przez niewielkie nacięcie, a następnie w celu utrzymania kształtu gałki ocznej wypełnia ją odpowiednią substancją. Zachodzi naturalny proces tworzenia nowego ciała szklistego, które stopniowo zastępuje wypełniacz. Witrektomia nie zawsze pozwala na całkowite usunięcie mętów w oku. Po zabiegu mogą powstawać nowe męty, zwłaszcza jeśli sam zabieg spowodował krwawienie i rozdarcie siatkówki.
Choć większość mętów nie jest groźna, nagłe pojawienie się mętów i błysków może stanowić ważny sygnał ostrzegawczy. W przypadku jakichkolwiek nagłych zmian w oku należy skontaktować się ze specjalistą. Ważne jest także regularne przeprowadzanie badań wzroku, które pozwolą specjaliście wykryć wszelkie zmiany i pomóc Ci w przypadku pojawienia się mętów lub innych nieprawidłowości.
Niczego w tym artykule nie należy interpretować jako porady lekarskiej, nie ma on także na celu zastąpienia zaleceń lekarskich. W przypadku szczegółowych pytań, prosimy o kontakt ze specjalistą.